بررسی اصول عملکرد تست MBTI
تست MBTI بر اساس چهار بعد اساسی شخصیتی ساخته شده است. این بعدها عبارتاند از:
- دوطرفه بودن روحیه (Extraversion) – روحیه درونگرایی (Introversion): این بعد از روحیه افراد صحبت میکند؛ آیا فرد بیشتر انرژی خود را از بیرون محیط و با مردم مختلف گرفته و در گروهها شرکت میکند (روحیه بیرونگرا) یا برعکس از تکرار برخی فعالیتها مانند خواندن یا فکرکردن در محیطهای ساکتتر به انرژی نیاز دارد (روحیه درونگرا)؟
- تمایل به کسب اطلاعات (Sensing) – تمایل به استنباط (Intuition): این بعد نشان میدهد که فرد اطلاعات را چگونه دریافت و فرآیند تفکر خود را پردازش میکند. آیا فرد به دنبال فاکتورهای محسوس، جزئی و قابلاستنباط مانند حقایق قابل مشاهده و آمارها است (تمایل به کسب اطلاعات) یا بیشتر به طرح سؤالات کلی و استنباطی به دنبال دیدگاههای عمیقتر و تفکرات نوآورانه میباشد (تمایل به استنباط)؟
- تصمیمگیری بر مبنای منطق (Thinking) – تصمیمگیری بر مبنای احساسات (Feeling): این بعد نشان میدهد که فرد در تصمیمگیریهایش از چه معیارهایی استفاده میکند؛ آیا از منطق و دادههای قابل اثبات بهره میبرد (تصمیمگیری بر مبنای منطق) یا بیشتر از احساسات و معیارهای شخصی استفاده میکند.
تصمیمگیری بر مبنای احساسات)؟
- زندگی در جهان خارجی (Judging) – زندگی در جهان داخلی (Perceiving): این بعد نشان میدهد که فرد چگونه با جهان بیرونی خود ارتباط برقرار میکند؛ آیا بیشتر برای سازماندهی و برنامهریزی از طرحها و جزئیات استفاده میکند (زندگی در جهان خارجی) یا برای کشف نوآوریها و گسترش تجربیات به تفکر کمی و گسترده تر میپردازد (زندگی در جهان داخلی)؟
با توجه به این چهار بعد، تست MBTI با هدف تعیین نوع شخصیت فرد و نحوه رفتار و تفکر او طراحی شده است. این تست به فرد کمک میکند تا نقاط قوت و ضعف خود را درک کرده و بهبود آنها را برای رسیدن به اهداف خود پیشنهاد دهد.
انواع شخصیتهای MBTI
با توجه به نوع پاسخها به سؤالات تست MBTI، فرد میتواند در یکی از 16 نوع شخصیتی MBTI قرار بگیرد. این 16 نوع شامل موارد زیر است:
- ISTJ (حفاظتگر و کارآمد)
- ISFJ (دفاعکار و خیرهسر)
- INFJ (راهنما و فرهیخته)
- INTJ (معمار و خودبزرگ)
- ISTP (محقق و پرخاشگر)
- ISFP (آرام و خلاق)
- INFP (شاعر و ایدهآلگرا)
- INTP (مخترع و بدون هیجان)
- ESTP (کارآفرین و رهبر)
- ESFP (خوشرو، شاداب و مهربان)
- ENFP (ترغیبکننده و بهرهبردار)
- ENTP (مبارز، بازنده و برتر)
- ESTJ (افسر و رهبر)
- ESFJ (مربی و
- ENFJ (مربی و پیشگام)
- ENTJ (رهبر و کارآفرین)
هر یک از این نوعها شامل چهار حرف است که هر کدام نشان دهندهی یکی از بعدهای شخصیتی است. به عنوان مثال، ISTJ نشان دهنده یک فرد حفاظتگر و کارآمد است که در تصمیمگیری بر اساس حقایق و جزئیات عمل میکند و عموماً پاسخ دهنده به مسئلههای کاری و خانوادگی است.
مزایای تست MBTI
1- درک بهتر از خود و دیگران: با انجام تست MBTI، فرد میتواند نوع شخصیت خود را بهتر درک کند و درک بهتری از رفتار و تفکر دیگران پیدا کند. این مزیت به افزایش ارتباطات فرد با دیگران و همچنین بهبود روابط بین فردی کمک میکند.
2- بهبود عملکرد: با شناخت نوع شخصیت خود، فرد میتواند بهبود عملکرد خود را در برخی از زمینههای شغلی و روابط اجتماعی بهبود بخشد.
3- رشد شخصی: شناخت نوع شخصیت خود به فرد کمک میکند تا به زودی درکی بیشتری از خود داشته باشد و بتواند در زمینههایی که میخواهد بهبود پیدا کند، برنامهریزی کند.
محدودیتهای تست MBTI
1- عدم قابلیت پیشبینی: تست MBTI نمیتواند رفتار فرد را در شرایط خاصی پیشبینی کند؛ بلکه تنها شخصیت ثابت فرد را نشان میدهد.
2- محدودیتهای آماری: تست MBTI ممکن است با مشکلات آماری مواجه شود و تفاوتهای کوچکی در پاسخهای فرد میتواند تاثیرات قابل توجهی بر دقت و دقت آن برجسته شود.
3- تبعیضهایی در نتایج تست: نتایج تست MBTI میتواند به شکلی تبعیضآمیز باشد. برخی از نوعهای شخصیتی به عنوان مثال INTJ و ENTJ برای مردان، بیشتر به عنوان رهبران مناسب در نظر گرفته میشوند، در حالی که ENFP و INFP برای زنان بهترین نوعهای شخصیتی برای روابط محسوب میشوند.
4- فرار از مسئولیت: برخی از افراد ممکن است از نتایج تست MBTI برای فرار از مسئولیتهای خود استفاده کنند. این فرد ممکن است تصور کند که او به دلیل نوع شخصیت خود، قادر به انجام وظایف خاصی نیست که در واقع این نتیجه درست نیست.
5- مشکلات در مشاوره: استفاده از تست MBTI برای مشاوره باید به دقت انجام شود. این تست نمیتواند تمام جنبههای مشکلات یک فرد را که ممکن است به دلیل شخصیت و همچنین عوامل دیگر ایجاد شود، پوشش دهد.
نتیجهگیری
تست MBTI به عنوان یکی از محبوبترین تستهای شخصیتی در جهان شناخته شده است و بسیاری از افراد از آن برای درک بهتر خود و دیگران استفاده میکنند. با این حال، برخی از محدودیتهای آن باید در نظر گرفته شود. این تست نمیتواند تمام جنبههای شخصیتی یک فرد را پوشش دهد و تفاوتهای کوچکی در پاسخهای فرد میتواند تاثیرات قابل توجهی روی نتایج داشته باشد.
به همین دلیل، استفاده از تست MBTI باید با دقت و توجه به محدودیتهای آن جامعهشناسان و روانشناسان همچنان به دنبال یافتن تستهای بهتر و دقیقتری برای اندازهگیری شخصیت هستند. در این راستا، تلاشهایی برای بهبود و ارتقای تست MBTI و همچنین ساخت تستهای جدیدتر در حال انجام است. با این حال، با توجه به شهرت و گستردگی استفاده از تست MBTI، این تست به هر حال یک ابزار مهم در شناخت شخصیت فردی است که میتواند به افراد در درک بهتر خود و همچنین در ارتباط با دیگران کمک کند.
در نهایت، هرچند که تست MBTI ممکن است محدودیتهایی داشته باشد، اما استفاده از آن به دلیل مزایای فراوانی که دارد، پیشنهاد میشود. بهترین روش برای استفاده از این تست، ترکیب آن با مشاورهای که توسط یک روانشناس یا جامعهشناس حرفهای ارائه شود، است. در این صورت، فرد میتواند با دقت و دقیقتر شناخت خود و دیگران را در ارتباط با هم بهبود بخشد و بهترین انتخابها را در زندگی خود برای موفقیت و خوشبختی بیشتر بکند.